Οικονομική Ανάπτυξη και Το Προεδρικό Σύστημα Διακυβέρνησης

Η Τουρκία έχει εισέλθει επίσημα στην προεκλογική εκστρατεία για το κρίσιμο δημοψήφισμα στις 16 Απριλίου με τη δημοσίευση της σχετικής νομοθεσίας για την προτεινόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση ενός προεδρικού συστήματος διακυβέρνησης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο μηνών, οι έντονες συζητήσεις θα συνεχιστούν μεταξύ των υποστηρικτών του «ναι» και «όχι», τις θέσεις σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο της μεταρρύθμισης στην ισορροπία μεταξύ της εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας. Νομικά ζητήματα που αφορούν τους ελέγχους και τις ισορροπίες στα υφιστάμενων και τα προτεινόμενα συστήματα, καθώς και οι ανησυχίες που σχετίζονται με τη διάκριση των εξουσιών και την εδραίωση της δημοκρατίας αποτελούν την κορυφή στην ημερήσια διάταξη.
Παρακολουθώντας μακροπρόθεσμα τον πολιτικό μετασχηματισμό, η συνταγματική μεταρρύθμιση προς ένα προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης υποδηλώνει μια παραδειγματική αλλαγή στην τουρκική πολιτική μέσω της οποίας οι μηχανισμοί της θεσμικής κηδεμονίας παρακάμπτονται ενώ η δημοκρατική νομιμότητα αντανακλάται άμεσα στη δημόσια διοίκηση. Το νέο σύστημα έχει ως στόχο να επιτρέψει γρήγορη και αποτελεσματική χάραξη πολιτικής, εξάλειψη της τρέχουσας γραφειοκρατίας, ενσωματώνοντας κοινωνικο-πολιτική δυναμική στη διακυβέρνηση μέσω του Δημοκρατικού Προεδρισμού. Με επιπλέον πλεονέκτημα του νέου συστήματος, απαλλασσόμαστε από τις συστημικές ανωμαλίες και διαιρούνται οι ευθύνες που δημιουργούνται από τη συνύπαρξη του προέδρου με τον πρωθυπουργό - δύο εκ των οποίων εκλέγονται από λαϊκή ψήφο με το ισχύον "δικέφαλο" σύστημα – και άρα το νέο σύστημα είναι πιθανό να βελτιώσει την απόδοση της εκτελεστικής εξουσίας. Ωστόσο, αυτό δεν θα αρκούσε για να απεικονίσει το προτεινόμενο πακέτο συνταγματικών τροποποιήσεων ως ένα απλό νομικό σχέδιο αναδιάρθρωσης με στόχο την αναδιατύπωση της εκτελεστικής και της νομοθετικής υπερκατασκευής. Αντίθετα, το σύστημα προεδρικής κυβέρνηση υπόσχεται να προκαλέσει την ριζική αναδιάρθρωση των μακροοικονομικών κυβερνητικών πολιτικών, καθώς και τη θεσμική αρχιτεκτονική της, ενώ παραμερίζει τα οργανωμένα μονοπώλια και την κηδεμονία των μηχανισμών που περιορίζουν τις οικονομικές δυνατότητες της Τουρκίας για δεκαετίες. Το νέο σύστημα θα δημιουργήσει μια ενιαία εκτελεστική εξουσία, βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των οικονομικών φορέων που θα επιτρέπουν την καλύτερη παρέμβαση εναντίον των αδυναμιών της αγοράς, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του μηχανισμού της αγοράς καθώς και τη διευκόλυνση και την προστασία των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ). Έτσι, τα βασικά προβλήματα διακυβέρνησης που εμπόδιζαν την εκτέλεση των ζωτικής σημασίας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών, παρά τη σχετική πολιτικο-οικονομική σταθερότητα, θα μπορέσει τελικά να επιλυθεί. Δεδομένου ότι η τουρκική οικονομία έχει τοποθετηθεί σε μια πορεία μέτριας ανάπτυξης στον απόηχο των πολλών πολιτικών κρίσεων από τις διαμαρτυρίες Gezi Park και την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016, το επίκεντρο των συζητήσεων σχετικά με την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη πρέπει να είναι η αποκατάσταση της ταχείας και βιώσιμης ανάπτυξης. Βασιζόμενοι στην παραδοσιακή Τουρκική Διοίκηση, η επίτευξη συγκεντρωτισμού γύρω από την Προεδρία φαίνεται να είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή για τον αποτελεσματικό συντονισμό πολιτικής.

Απόδοση-Επιμέλεια: Ντάφλου Όλγα
Πηγή: https://www.dailysabah.com/columns/sadik_unay/2017/02/18/economic-development-and-the-presidential-government-system