Ανάλυση: Μπορεί το μεσογειακό τρίγωνο φυσικού αερίου να μετατραπεί σε πεντάγωνο?

Απόδοση κειμένου – Επιμέλεια: Χαραλαμποπούλου Αγγελική 

Analysis: Can the Mediterranean gas triangle become a pentagon?
By Jacob Wirtschafter, i24news
Κάιρο, Αίγυπτος - Μια νέα συμμαχία σχηματίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ενώ ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Abdel-Fattah al- Sisi, ο Έλληνας Πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας και ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης θα συναντηθούν την Τετάρτη στην Αθήνα, για τρίτη φορά φέτος, ο Συριακός εμφύλιος πόλεμος και το ισλαμικό κράτος είναι στην κορυφή της επίσημης ατζέντας τους.
Αλλά δεν είναι μυστικό ότι οι πολιτικές εντάσεις των τριών χωρών με την Τουρκία, και η επιθυμία τους να αναπτύξουν τα τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου, που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στα ανοικτά των ακτών τους, θα καλύψουν μεγάλο μέρος του χρόνου τους.

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έξι ετών, η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ είχαν κάνει πέντε σημαντικές ανακαλύψεις πετρελαίου στα χωρικά τους ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το οικόπεδο της Αφροδίτης της Κύπρου εκτιμάται ότι θα κατέχει 140 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Η μερίδα του λέοντος είναι πιθανόν να εξαχθεί. Τα Ταμάρ και Λεβιάθαν του Ισραήλ κατέχουν περίπου 900 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στο σύνολο, τοποθετώντας τη χώρα, επίσης, ως ένα μελλοντικό εξαγωγέα ενέργειας.
Αλλά η μεγαλύτερη ανακάλυψη συνέβη φέτος στο πεδίο Zohr της Αιγύπτου, όπου ένα εύρημα των 850 δις κυβικών μέτρων - αξίας περίπου 106 δισεκατομμυρίων $ - υπόσχεται όχι μόνο να σταματήσει τις περιοδικές διακοπές ηλεκτροδότησης στο Κάιρο, αλλά και την ανάκαμψη της χώρας ως ένα κομβικό σημείο για τη διύλιση και εξαγωγή ενέργειας στην Ευρώπη. Τα ευρήματα έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή επίπεδα συνεργασίας μεταξύ Κύπρου, Αίγυπτου και Ελλάδας.

Το Ισραήλ έχει επίσης έρθει πιο κοντά στην Κύπρο και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, καθώς οι σχέσεις του με την Τουρκία έχουν ψυχρανθεί. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ιερουσαλήμ, ο πρωθυπουργός Τσίπρας είπε ότι τα σχέδια για την ελληνική, κυπριακή και ισραηλινή συνάντηση κορυφής ήταν σε εξέλιξη για να πραγματοποιηθούν τον επόμενο μήνα στη Λευκωσία.

«Η συμμαχία Ισραήλ-Ελλάδα-Κύπρος επιδιώκει να εμποδίσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας περί περιφερειακής ηγεμονίας, ενώ την ίδια στιγμή προσφέρει στην Άγκυρα κεντρική θέση στη νέα μεσογειακή πολιτική τάξη, αν και όταν έρθει στα συγκαλά της», σημείωσε ο Eran Lerman, ανώτερος επιστημονικός συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Bar Ilan’s Begin-Sadat του Ισραήλ.

Ο Benjamin Netanyahu ήταν αισθητά απών από την σύνοδο κορυφής αυτής της εβδομάδας στην Αθήνα - και όχι λόγω της διαφοράς για τη σύμβαση που ξέσπασε τις τελευταίες ημέρες πάνω από την αποτυχία της αιγυπτιακής General Petroleum Corporation να παραδώσει φυσικό αέριο στην Israel Electric Company μέσω αγωγού που διασχίζει το Σινά.
Όταν οι Έλληνες, οι Κύπριοι και οι Αιγύπτιοι άρχισαν τις συνομιλίες την Τρίτη, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είπε ότι θα στείλει έναν ειδικό απεσταλμένο στην Αίγυπτο για να επιλύσει τη διαφορά μεταξύ των δύο εταιρειών.

Αλλά οι προοπτικές μιας τετραμελούς συνόδου κορυφής - με την Ελλάδα, τη Κύπρο, την Αίγυπτο και το Ισραήλ - είναι ισχνές έως μηδενικές. Ο Sisi θα συνεχίσει τα εγκάρδια τηλεφωνήματα με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, αλλά δεν θα υπάρχει επίσημη, δημόσια ορατή συνάντηση εφ 'όσον η Ιερουσαλήμ είναι απασχολημένη με την επέκταση του εποικισμού στη Δυτική Όχθη και διστάζει να αποδεχθεί ένα παλαιστινιακό κράτος.

Η Ελλάδα και η Κύπρος, από την άλλη πλευρά, είναι επίσης σε κρίσιμο σημείο με τις πολιτικές της ΕΕ για τα ισραηλινο-παλαιστινιακά θέματα - αλλά αυτό δεν είναι εμπόδιο για την εδραίωση οικονομικών και στρατιωτικών δεσμών με το εβραϊκό κράτος.

«Οι σημαντικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου στο Ισραήλ, τη Κύπρο και την Αίγυπτο έχουν αλλάξει εντελώς το περιφερειακό γεωπολιτικό και ενεργειακό εφοδιασμό», δήλωσε ο Μαθιός Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Energean Oil & Gas στην Αθήνα.
Αλλά η Τουρκία έχει κινηθεί επιθετικά για να αναστείλει τις προσπάθειες των χωρών, αναβιώνοντας το παραδοσιακό ανταγωνισμό της με την Ελλάδα και την εθνική ελληνική κυβέρνηση της διαιρεμένης Κυπριακής νήσου.

Η Άγκυρα έχει επίσης εργαστεί για να υπονομεύσει τον Sisi στην Αίγυπτο, με τη φιλοξενία εξόριστων πολιτικών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και την επιδότηση δορυφορικών τηλεοπτικών καναλιών που καταγγέλλουν την απομάκρυνση του πρώην προέδρου Mohamed Morsi.

Τον Απρίλιο, ενώ η Κύπρος διεξήγαγε διερευνητικές γεωτρήσεις, η Τουρκία απέστειλε ερευνητικό σκάφος στην κυπριακή ζώνη - προπομπός για μια γεώτρηση.
Οι εντάσεις συνέχισαν να αυξάνονται το Μάιο, όταν Λευκωσία κάλεσε τις αιγυπτιακές και ελληνικές ναυτικές δυνάμεις να διεξάγουν μια δοκιμαστική γεώτρηση στη Μεσόγειο με κυπριακά πλοία. Ακολούθησε κοινή ελληνο-αιγυπτιακή αεροπορική άσκηση. Οι ασκήσεις κατευθύνονταν σαφώς κατά της Τουρκίας.

Παρ 'όλα αυτά, η Τουρκία και η Κύπρος έχουν εντείνει τις συνομιλίες πάνω από την επανένωση του νησιού, που είναι διαιρεμένο από το 1974 μεταξύ της διεθνούς αναγνωρισμένης Ελληνικής Δημοκρατίας στο νότο και του αποσχισθέντος τουρκικού κράτους στο βορρά.

Ο Ahmed El Bassoussy, ένας ερευνητής στο Κέντρο Περιφερειακών Στρατηγικών Μελετών στο Κάιρο, λέει ότι τα πολιτικά και οικονομικά ζητήματα συγχωνεύονται στην περιοχή. «Φαίνεται ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ξεκίνησαν τη διαδικασία εκμετάλλευσης και αξιοποίησης του φυσικού αερίου ως πολιτικό εργαλείο για την άσκηση πίεσης».

Σαν πρώην μέλος του Ελληνικού Κομμουνιστικού Κόμματος και ηγέτης των διαδηλώσεων κατά της παγκοσμιοποίησης, ο Τσίπρας μπορεί να φαίνεται ένας απίθανος στρατηγικός εταίρος για τον Πρόεδρο της Αιγύπτου El-Sisi, έναν πρώην διευθυντή των στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών και πηγή δρακόντειων νόμων κατά των λαϊκών διαδηλώσεων.

Αλλά και οι δύο μοιράζονται μια αποστροφή προς τον Τούρκο Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan, τον οποίο θεωρούν υπεύθυνο για την αύξηση του τζιχάντισμού στην περιοχή και την έξοδο των προσφύγων από τη Συρία.

Κριτικοί απόηχοι προς την Άγκυρα εμφανίστηκαν σε μια ενημέρωση που έδωσε η Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών της Αιγύπτου όταν ο Sisi αναχώρησε για την Αθήνα. «Οι τρεις χώρες θα συμφωνήσουν για την εντατικοποίηση της συνεργασίας τους σε διπλωματικό και τεχνικό επίπεδο για να μεταφέρουν ένα κοινό όραμα προς τη διεθνή κοινότητα σχετικά με τους τζιχαντιστές,» δήλωσε ο εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Πληροφοριών Salah Abdel Sadek.

www.i24news.tv/en/news/international/95033-151209-analysis-can-the-gas-triangle-become-a-pentagon